هاشمی رفسنجانی از فعال ترین، تاثیرگذار ترین انقلابیون و سیاست مدارن برای نظام بود/ او مرد عبور از بحران‌ها و مرد صبر و امید بود
معاون اول رییس‌جمهور با تاکید بر لزوم بهره‌گیری از اندیشه آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در ابعاد مختلف، خاطرنشان کرد: امروز باید همه مانند آیت‌الله هاشمی رفسنجانی حساس و نگران اما امیدوار و فعال باشیم و به مردم اعتماد کنیم.
وی خاطرنشان کرد: در هر مقطعی که در تاریخ معاصر ایران جستجو شود از سال‌ها پیش از پیروزی انقلاب تا آخرین لحظات حیات آیت‌الله هاشمی نام ایشان در کنار نام فعال‌ترین و تاثیرگذارترین سیاستمداران و روحانیون کشور قرار دارد و چنانچه بخواهیم از میان پنج چهره روحانی سرشناس که در انقلاب نقش داشتند و سیاستمداران بزرگ و مدیران برجسته کشور فردی را به عنوان تاثیرگذارترین چهره انتخاب کنیم، حتما آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در همه عرصه‌ها شاخص‌ترین چهره است.
معاون اول رییس‌جمهور تاکید کرد: هیچ صحنه‌ای از انقلاب اسلامی را نمی‌توان یافت که آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در میانه آن حضور نداشته باشد. این وسعت حضور و تجربه فردی و شناخت و تجزیه و تحلیل رویدادها به ایشان تفکری چند بعدی و نظری چندجانبه داده بود. آیت‌الله هاشمی رفسنجانی به لحاظ فرهنگی عمیقا ایران را می‌شناخت و در اندیشه توسعه کشور بود. ایشان برای توسعه کشور امبیرکبیر را به عنوان الگو قرار داده بود و در پیش از انقلاب او برای آیت‌الله هاشمی به عنوان کسی که در دوران فدرات خود به سازندگی ایران پرداخت سرمشق بود.
جهانگیری ادامه داد: ارتباطات و مطالعات آیت‌الله هاشمی رفسنجانی به گونه‌ای بود که خشت به خشت ایران را می‌ساخت و به لحاظ سیاسی یک آرمان‌گرای واقعی بود. او از ابتدای زندگی تا پایان حیات آرمان‌های بزرگی برای ایران در ذهن داشت و یک انقلابی جامعه‌نگر بود که تا مرز شهادت نیز پیش رفت اما لحظه‌ای در راه مبارزات خود تردید نداشت. او یک استراتژیست تاثیرگذار بود که در ساماندهی انقلاب و نهادهای پس از انقلاب اسلامی نقش بسیار تاثیرگذاری ایفا کرد. او زمانی که در مجلس حضور یافت مجلس در راس امور قرار گرفت و وقتی که به دولت رفت سرعت توسعه کشور را افزایش داد. همچنین زمانی که در دوران دفاع مقدس مدیریت جنگ را بر عهده گرفت توانست موفقیت‌های خوبی حاصل کند و در زمانی که حرف از صلح شد خود را در پذیرش قطعنامه پیش قدم کرد. آیت‌الله هاشمی رفسنجانی مسائل منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران را در زمان سیاست جمهوری به بهترین نحو حل کرد و در دوران ایشان بهترین رابطه با کشورهای عربی را داشتیم.
وی خاطرنشان کرد: آیت‌الله هاشمی رفسنجانی سیاست‌ورزی را مبتنی بر مردم و جامعه می‌دانست و به انتخابات باور داشت و همواره بر برگزاری انتخاباتی آزاد که حقوق مردم با مشارکت بالای آنها رعایت شود تاکید می‌کرد. از همین رو بود که ایشان علیرغم اینکه در بالاترین مسئولیت‌هایی که مورد نقد بود، قرار می‌گرفت، خود را در معرض رای مردم قرار می‌داد. آیت‌الله هاشمی در انتخابات 92 به صحنه آمد اما ناباورانه ردصلاحیت شد.
معاون اول رییس‌جمهور با بیان اینکه شاید عده‌ای فکر می‌کردند با ردصلاحیت هاشمی، او از صحنه کنار برود، تصریح کرد: آیت‌الله هاشمی رفسنجانی پس از ردصلاحیت در انتخابات 92 قهر نکرد، بلکه برای همان انتخابات برنامه‌ریزی و فردی را رییس‌جمهور کرد. او برای انتخابات‌های بعدی نظیر انتخابات‌های مجلس 94 و خبرگان و انتخابات ریاست‌جمهوری 96 نیز برنامه‌ریزی‌هایی داشت. آیت‌الله هاشمی برای انتخابات 96 از اوایل سال 95 برنامه‌ریزی داشت و حداقل در طول سال 95 و پیش از فوت‌شان سه بار با من در این باره صحبت کردند. ایشان در این صحبت‌ها اصرار فراوانی بر کاندیداتوری آقای روحانی داشتند.
جهانگیری با تاکید بر اینکه هاشمی رفسنجانی در سیاست به جوانگرایی اعتقاد داشت و نواندیش بود، گفت: به دلیل این اندیشه آیت‌الله هاشمی سال گذشته مشاهده کردیم که در مراسم تشییع ایشان موج عظیمی از جوانان پیکر او را تا بهشت زهرا بدرقه کردند. آیت‌الله هاشمی همچنین به لحاظ اقتصادی از جمله افرادی بود که ابعاد و مفهوم توسعه را می‌دانست و در این زمینه صاحب نظر بود. او به یک الگو برای تکنوکرات‌ها تبدیل شد چرا که هم به رسیدگی به مناطق محروم و روستاها و وضعیت معیشتی مردم معتقد بود و هم برنامه‌هایی برای انجام اقداماتی بزرگ در کشور در ذهن داشت و در دوران ریاست‌جمهوری ایشان نیز طرح‌های بزرگی در کشور پایه‌ریزی شد.
وی افزود: آیت‌الله هاشمی رفسنجانی به لحاظ موقعیت و جایگاه مدیریتی، مشاوری امین، صادق و ثابت قدم در کنار رهبر انقلاب بود. ایشان اصرار داشت که اگر دیدگاه دیگری نیز نسبت به مسائل دارد اما باید از نظام حفاظت کند.
معاون اول رییس‌جمهور تصریح کرد: آیت‌الله هاشمی رفسنجانی شناسنامه و سند هویت جمهوری اسلامی ایران است و نمی‌توان او را نادیده گرفت؛ او مرد عبور از بحران‌ها و مرد صبر و امید بود و همواره برای روزهای سخت برنامه‌هایی داشت. آیت‌الله هاشمی امروز خود را می‌فهمید و برای فرداها برنامه‌ریزی می‌کرد. او مرد مدارا و تدبیر بود و همواره در میانه میدان حضور داشت و همین دلایل است که امروز ایران بیش و پیش از همیشه نیازمند مشی آیت‌الله هاشمی رفسنجانی است.
جهانگیری در ادامه به تبیین مشی آیت‌الله هاشمی رفسنجانی پرداخت و اظهار کرد: مشی آیت‌الله هاشمی مشی به دور از هرگونه افراط و تفریط است که تنها به اعتدال فکر می‌کند. آیت‌الله هاشمی شجاعانه به میدان می‌آمد و از هیچ تهمت و اتهامی هراس نداشت و وقتی که یک جریان سیاسی حاکم می‌شد و می‌خواست رقبای خود را حذف کند در مقابل آنها می‌ایستاد.
وی با تاکید بر اینکه مشی آیت‌الله هاشمی رفسنجانی مانع از حذف نیروهای انسانی توانمند کشور شد، خاطرنشان کرد: برخی اصلاح‌طلبان که فکر می‌کردند آیت‌الله هاشمی برای حذف رقبایشان مانع است با او اختلاف‌هایی داشتند همچنین در مقطع بعد نیز عده‌ای ایستاده بودند تا به هر نحوی که شده جریان قدرتمند اصلاحات را از صحنه خارج کنند اما آیت‌الله هاشمی ایستاد و خیلی از اتهامات بر او وارد شد.
معاون اول رییس‌جمهور ادامه داد: در دی ماه سال قبل به خدمت ایشان رسیدیم و در حال بحث درباره وقایع سال 88 و آینده کشور بودیم و ایشان گفتند من زمانی که دیدم عده‌ای می‌خواهند جریانی از انقلاب را حذف کنند ، گفتم که اینها دور من جمع می‌شوند و من آنها را به نظام وصل می‌کنم و نمی‌گذارم که از نظام جدا شوند.
جهانگیری تصریح کرد: آیت‌الله هاشمی یک فرد نیست بلکه یک تجربه و اندیشه است که باید با بهره‌گیری از میراث فکری و عملی او مانند او عمل کرد. امروز یک سال بعد از ایشان کشور در موقعیتی حساسی قرار گرفته که می‌توان در این شرایط نگرانی‌های او را بهتر فهمید؛ در شرایط فعلی کشور بسیاری از دلسوزان، مسئولان، نخبگان و شهروندان نگران امروز و فردای ایران هستند در حالیکه همه می‌دانند با وجود تهدیدات پیش‌رو فرصت‌های کم‌نظیری در کشور وجود دارد که با اتکا به آنها می‌توان از همه تهدیدات عبور کرد.
وی اظهار کرد: امروز مردم با مسائل و مشکلات مختلفی از جمله مباحث اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و معضلات فرهنگی روبرو هستند که مسیر برطرف کردن این انتظارات و توقعات آن است که همه آنها را بررسی و ریشه‌های ایجاد نارضایتی در همه ابعاد و زمینه‌ها را پیدا کنیم.
معاون اول رییس‌جمهور با تاکید بر اینکه در زمان بحران، پیش و پس از آن باید به بررسی ریشه‌های ایجاد یک بحران پرداخت، خاطرنشان کرد: مسئولیت مهمی بر دوش نهادهای حاکمیتی، علمی و مدنی در این زمینه قرار دارد.
جهانگیری با بیان اینکه وجود نارضایتی در یک جامعه در حال توسعه پدیده غیرعادی نیست، ادامه داد: در اینگونه جوامع حتما توقعات و انتظارات مردم در مورد توسعه کشور برآورده نمی‌شود و گاهی اوقات نیز به نارضایتی تبدیل می‌شود اما راه‌حل بالا بردن رضایت عمومی، فراهم کردن امکان طرح انتقاد و نقد و همچنین گفت‌وگو در جامعه است؛ گفت‌وگو تنها راه درمان کشور است.
وی با انتقاد از عده‌ای که بی‌جهت از گفت‌وگو فرار می‌کنند، تاکید کرد: ما به عنوان مسئولان قوای سه‌گانه باید سطح درک و تحمل خود را در مقابل انتقادات و اعتراضات بالا ببریم و ارتباط خود با منتقدین و حتی ناراضیان را افزایش دهیم. در شرایط فعلی آنچه که از همه مهمتر است این است که نگذاریم نارضایتی‌ها به کینه‌تورزی، دشمنی و خشونت تبدیل شود چرا که کینه و خشونت به عنوان یک آفت به وحدت کشور آسیب می‌رساند.
معاون اول رییس‌جمهور با اشاره به اعتراضات اخیر در سطح کشور، اظهار کرد: در مسائل اخیر کشور نیز باید به روش آیت‌الله هاشمی عمل کنیم و با مردم باشیم و نارضایتی و اعتراضات مردم را به رسمیت بشناسیم و برای آن به دنبال راه‌حل باشیم؛ باید نسبت به خواسته‌ها و مطالبات ملی خود را ملتزم به اقدامات عملی بدانیم و آگاه باشیم که دفاع از حقوق شهروندی، دموکراسی و رای مردم می‌تواند امید و نشاط بسیاری ایجاد کند.
جهانگیری با بیان اینکه عملا باید همه گروه‌ها و مسئولان به میدان بیایند، خاطرنشان کرد: امروز زمان گفت‌وگوی ملی درباره مسائل و خواسته‌های ملی کشور است. بسیاری از اعتراضات اخیر انباشت مطالباتی است که در چند سال قبل روی هم جمع شده بود و امروز اینگونه سر باز کرده است. در این شرایط نیز طبیعی است دشمنان ایران و نظام اسلامی از وضعیت موجود سوء استفاده کنند.
وی با اشاره به اظهارات یکی از مسئولان درباره نقش برخی کشورهای عربی در اتفاقات اخیر در داخل کشور، تصریح کرد: این بدترین حرف است که گفته شود فلان کشور عربی در ایران آشوب به پا کرده است، در حالیکه اینها کوچکتر از آن هستند که در بخشی از ایران دخالت کنند. اینها عددی نیستند و ما نباید آنها را بی‌خود بزرگ کنیم؛ چرا که ملت ایران امروز یکه‌تاز منطقه و ملتی تمدن‌ساز است.
معاون اول رییس‌جمهور همچنین با تاکید بر مخالفت و دشمنی دیرینه آمریکا با جمهوری اسلامی ایران، خاطرنشان کرد: آمریکایی‌ها همواره با ایرانی‌ها مخالف بوده‌اند و مشاهده می‌کنیم که در تحلیل‌های اخیر آمریکایی‌ها، یک فرد ایرانی خارج‌نشین که معترض و مخالف با نظام نیز بود را تنها به دلیل آنکه دارای شناسنامه ایرانی بود از حقوق شهروندی محروم کردند.
جهانگیری همچنین با اشاره به اظهارات دخالت‌جویانه و حمایت‌آمیز ترامپ درباره اعتراضات اخیر در کشور، افزود: قابل قبول نیست که رییس‌جمهور آمریکا که بردن نام خلیج‌فارس برای او سنگینی می‌کرد حال بیاید و طرفدار ملت ایران شود.
وی در ادامه با انتقاد از عملکرد صداوسیما در مقاطع مختلف از جمله پوشش اخبار مربوط به اعتراضات اخیر در کشور، اظهار کرد: جفایی که در حق مردم می‌شود آن است که مردم نسبت به مسئولان مایوس شوند؛ صداوسیما باید در روش خود تغییر ایجاد کند و نمی‌تواند که در انحصار یک گروه محدود و تندرو قرار بگیرد. در این ایام من به عنوان یکی از مسئولان کشور با وجود اینکه بسیاری از دوستانه توصیه می‌کردند صحبت نکنم، به صداوسیما اعلام کردم که می‌خواهم با مردم حرف بزنم اما این رسانه بهانه‌های مختلفی از جمله مسائل فنی را مطرح کرد و این زمان به من اختصاص داده نشد.
معاون اول رییس‌جمهور تصریح کرد: رسانه ملی باید در خدمت همه ملت ایران حتی معترضین قرار بگیرد.
جهانگیری در بخش دیگری از سخنرانی خود در نخستین کنگره بزرگداشت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، اظهار کرد: به عنوان دولت می‌دانیم که در بخش اقتصاد مردم با مشکلات زیادی از جمله بیکاری و معیشت سخت و روند کند توسعه کشور مواجهند اما باید بگوییم که ایران به خوبی در حال طی کردن مسیر توسعه خود است.
وی با انتقاد از برخی افراد که هنوز مسئولیت‌هایی بر عهده دارم، اظهار کرد: عده‌ای به ما می‌گویند که شما می‌گویید شاخص‌های اقتصادی خوب است اما مردم آنها را احساس نمی‌کنند اما در پاسخ ما به آنها می‌گوییم که این سخن درست است چرا که شما اقتصاد را به ته دره بردید و ما امروز 10 پله آن را بالا آوردیم اما هنوز شما در راس قرار دارید. در این شرایط معلوم است که مردم بهبود شاخص‌های اقتصادی را هنوز احساس نمی‌کنند.
معاون اول رییس‌جمهور خاطرنشان کرد: دولت تدبیر و امید اقتصادی که رشد آن منفی بود را مثبت کرد و در اقتصادی که طی 10 سال با وجود بهترین درآمدها شغل ایجاد نکرده بود، با نصف درآمدهای گذشته سالانه بیش از 600 هزار شغل ایجاد کرد. همچنین ما به طبقات ضعیف جامعه در این سال‌ها توجه ویژه‌ای کردیم و دریافتی افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی را به سه برابر رساندیم. ما می‌خواهیم که چهره خشن فقر را از صورت کشور برداریم.
جهانگیری با تاکید بر اینکه کارهای بزرگی در کشور انجام شده که ده‌ها میلیارد دلار سرمایه وارد کشور شده است، گفت: در دولت تدبیر و امید بهترین خدمات در روستاها و مناطق محروم انجام شده و دولت مصمم است که اقتصاد مقاومتی مورد تاکید مقام معظم رهبری را اجرایی کند، در همین راستا نیز امروز با دنیا در تعامل خوبی قرار گرفته‌ایم و با افتخار به آمریکایی‌ها می‌گوییم که اگر از برجام بیرون بروند آنها ضرر می‌کنند. این کار اشتباهی است اما ما آمادگی برای ماندن را داریم.
وی ادامه داد: برجام یک توافق بین‌المللی و مفید برای منطقه و جهان است و اگر آمریکایی‌ها آن را به هم بزنند ایرانیان عزا نمی‌گیرند و کار خود را پیش خواهند برد.
معاون اول رییس‌جمهور با تاکید بر لزوم توجه به نظرات گروه‌های مختلف و همکاری با گروه‌ها، اقوام و طوایف مختلف برای حل مشکلات کشور، خاطرنشان کرد: در زمان جنگ ملت ایران نشان داد که با حضور همه اقوام، طوایف و گروه‌ها در طولانی‌ترین جنگ معاصر اجازه نمی‌دهد حتی یک وجب از خاک کشور گرفته شود. امروز نیز این ظرفیت وجود دارد که همه گروه‌ها، اقوام و طوایف با یکدیگر همکاری کنند. در این شرایط آنچه که مهم است این است که مانند آیت‌الله هاشمی حساس و نگران اما امیدوار و فعال باشیم و به مردم اعتماد کنیم تا آنها به ما اعتماد کنند و راه دشوار مردم‌سالاری را با احترام به رای مردم طی کنیم. در این شرایط باید جریانات سیاسی کشور را به رسمیت بشناسیم و برای همه حق حضور قائل شویم و جریانات اصولگرا، اصلاح‌طلب و اعتدالی با یکدیگر همکاری کنند.
جهانگیری در پایان تاکید کرد: اگر گفت‌وگوها در کشور ایجاد شود، بزرگ‌ترین تهدیدات به فرصت و نقاط ضعف به نقاط قوت تبدیل می‌شوند.
